Recycling en duurzame circulaire ontwikkeling

Het heeft vast en zeker al jullie aandacht dat recycling niet vooraan in het rijtje/ladder hoort Projectbureau Energie Duurzaam van een duurzame circulaire ontwikkeling maar achteraan! We moeten de economie hervormen als ware het een oorlogssituatie. Hoe krijgen we dit op werkelijk democratische wijze voor elkaar?

Wetenschappelijk:

Op de website www.factor10.de (Het Fraunhofer-instituut is het Duitse TNO) is te lezen dat we een factor 10 (90% reductie noodzakelijk) te veel grondstoffen en daarmee energie gebruiken met alle gevolgen voor het daaraan gekoppelde ruimtegebruik. Energie, grondstoffen en ruimtegebruik zijn grotendeels aan elkaar gekoppeld. Wij kunnen namelijk niet zoveel grondstoffen en ruimte gebruiken zonder (buiten mens en dierkracht) het gebruik van externe energiebronnen (zoals fossiele brandstoffen, kernenergie, “duurzame energie” [wind, zon water, aardwarmte], …).
Het boek “Naar een duurzame landbouw in 2040” van Meino Smit is de neerslag van een wetenschappelijk onderzoek naar met name energie, grondstoffen en ruimtegebruik. Ook in dit onderzoek is de conclusie dat we 90 % te veel grondstoffen en dus energie gebruiken met grote gevolgen ook voor ons ruimtegebruik.
Op de website van overshootday (www.overshootday.org) is te lezen dat Nederland in 2023 al op 12 april 2023 (na 102 dagen van 365) haar budget aan ruimte en daarmee aan energie en grondstoffen heeft opgebruikt voor 2023. Omgerekend komt dat neer op 3,58 aardbollen (dus 72 % te veel).

Uit deze drie wetenschappelijke voorbeelden concluderen wij dat er blijkbaar wetenschappelijke consensus bestaat over dat wij in Nederland tussen de 72 % en 90 % te veel energie en grondstoffen en daarmee ook evenredig meer ruimte gebruiken dan verantwoord kan binnen de ecologische grenzen van de aarde. Die consensus over het gebruik van veel te veel grondstoffen, energie en ruimte geldt zeker voor Nederland, gelet op de bevolkingsdichtheid, de veedichtheid, de nog steeds groeiende industriedichtheid, de nog steeds groeiende transportdichtheid, de nog sterk groeiende energie (opwek) dichtheid, de nog steeds groeiende dichtheid van het luchtruimgebruik (vliegtuigen, drones, windturbines, …), etc.

Wij zien dat hierop door de EU en Nederland steeds meer, maar nog veel te weinig, beleid wordt gemaakt maar vooral te weinig wordt uitgevoerd, om dit probleem op te lossen. Zoals toegroeien naar een circulaire economie. De EU wil beleid dat producten/spullen betaalbaar-reparabel moeten worden aangeboden. (europa wil recht op herstel tot 10 jaar na aankoop) Het resultaat is dan dat producten/spullen langer mee zullen gaan of te wel “levensduurverlenging”. Het produceren van spullen met een veel langere levensduur betekent dat er per jaar aanzienlijk minder geproduceerd hoeft te worden. Het is dan te verwachten dat er per jaar ook minder energie en grondstof nodig zijn en dus minder ruimte voor bedrijventerrein en minder transport. Een domino-effect van verduurzaming!

Deze feiten, en meer, zijn niet meegenomen in het onderzoek naar de behoefte aan bedrijventerrein in Gelderland, de Achterhoek en in de gemeente Oude IJsselstreek.

Daarmee kan het betreffende onderzoek/rapport naar de behoeft aan bedrijventerrein ook niet worden gebruikt als onderbouwing voor de behoefte aan bedrijventerrein. Er is eenzijdig gekeken naar welvaart, in plaats van naar welzijn. “Ervaringen uit het verleden zijn geen garantie voor de toekomst”.

Een circulaire economie kan in de nabije toekomst al betekenen dat er vooral minder bedrijventerrein nodig is. En dus ook minder woningbouw omdat er minder (buitenlandse?) werkkrachten nodig zijn, minder ruimte voor het opwekken van energie, minder ruimte voor transportinfrastructuur etc.

Tonny Stoltenborg
Projectbureau Energie Duurzaam