Kom in actie, Natuurmonumenten!

Oproep van Nico de Haan in NRC Handelsblad van 12 januari 2011. Geplaatst met toestemming van de auteur.

Natuurmonumenten moet niet alleen terreinen beheren, maar ook op de barricaden om dit ‘knettergekke’ kabinetsbeleid te keren, vindt Nico de Haan.

‘Natuurmonumenten verliest leden en worstelt met imago’, aldus NRC Handelsblad van 20 december. In twee jaar tijd zijn meer dan honderdduizend leden vertrokken.

Een van de oorzaken van de achteruitgang, aldus directeur Jan Jaap de Graeff in Trouw, is dat de natuur controversiëler is geworden. De organisatie heeft „last” van de discussie over het onder water zetten van de Hedwigepolder en de discussie rond de grote grazers, „ook al heeft Natuurmonumenten daar niets mee van doen”. Met andere woorden: we hebben niets gedaan en krijgen toch de schuld.

Daar zit hem nou net de kneep. Natuurmonumenten doet heel veel goeds, maar alleen terreinen beheren en af en toe een briefje naar Den Haag is niet genoeg. Ooit gebruikte Natuurmonumenten de slogan: ‘Hou je van Nederland dan hou je van Natuurmonumenten!’ Dat schept verantwoordelijkheden. Het betekent dat je niet alleen op je eigen winkel past, maar ook opkomt voor de totale natuur in Nederland.

De realisatie van de Ecologische Hoofdstructuur, de zo noodzakelijke verbindingen tussen natuurgebieden, wordt stopgezet. Het schrijnendste voorbeeld is het schrappen van de verbindingszone die bijna klaar is, tussen de Oostvaardersplassen en de Veluwe.

Natuurmonumenten zou verantwoordelijk staatssecretaris Bleker (CDA) bij de lurven moeten grijpen en voor het gerecht moeten slepen. Het is, om in eigentijdse terminologie te blijven, toch ‘knettergek’ waar dit kabinet en deze man mee komen? Of het is, zoals prof. mr. Pieter van Vollenhoven het noemde in zijn functie als voorzitter van het Groenfonds, een „historische vergissing”. Natuurmonumenten had al lang een blik Spongs en Moszkowiczen moeten opentrekken om de overheid aan te klagen wegens woordbreuk en wanbeheer van financiën en natuur.

Het is tijd om in actie te komen, om duidelijk te maken dat het menens is. Het is heel aardig om een paar boswachters in hun hemd te zetten op het Binnenhof, maar die actie valt in de door politici ingecalculeerde klaagcategorie. Samen een hart vormen voor de natuur, daarvan ligt geen politicus wakker.

Het lijkt mij veel beter om stickers van een halve meter doorsnee te maken, met daarop de tekst: ‘Van A naar Beter, ook voor de natuur’. Die plak je achter op je auto. Via Twitter en andere sociale media leg je een aantal keren per week een snelheidsdeken van nul kilometer per uur rond het Binnenhof, opdat daar geen politicus meer in of uit kan. Alleen als ze persoonlijk ervaren hoe beroerd het is om je niet vrij te kunnen verplaatsen, bestaat de kans dat ze zich realiseren dat dit voor dieren in de natuur ook wel eens een probleem zou kunnen zijn.

Organiseer op het Binnenhof de nationale kampioenschappen bloempotgooien. Wie kan in vijf minuten de meeste bloempotten kapotgooien? We moeten immers af van de bloempottennatuur, de kleine snippernatuur, die door de agrarische industrie wordt vermest en verzuurd, waardoor menig natuurgebied in een staat van coma verkeert.

Dit is nog maar het begin. De Tweede Kamer is immers verworden tot het marionettentheater van Geert Wilders. Na de provinciale verkiezingen krijgen we wellicht nog een tweede marionettentheater, de Eerste Kamer. Dan pakt het kabinet nog eens stevig door. Het doet de natuurgebieden verder in de uitverkoop en laat de onmisbare overheidssteun wegsmelten als sneeuw voor de zon.

Ik verwacht van Natuurmonumenten, als leidende natuurorganisatie, dat het drie dagen voor de Provinciale Statenverkiezingen, liefst samen met de gehele natuurbescherming, een leaflet in mijn brievenbus laat vallen met de opdruk: ‘Nu een stem op rechts is een stem tegen de natuur!’, onderbouwd met een heldere uitleg en voorbeelden waarom dat zo is. Natuurmonumenten moet op de barricaden, in plaats van entree te heffen als we op bezoek komen. ‘Hou je van Nederland dan hou je van Natuurmonumenten’. Zo zou het weer moeten worden. Dan komen die nieuwe leden vanzelf wel.

Nico de Haan,
sinds 36 jaar lid van de Vereniging Natuurmonumenten